5 Σεπ 2014

Σταθερό σημείο στο σκοτάδι









  

Γράφει η Ιωάννα Μπαλάφα



Πεπρωμένο, κομμάτια του εαυτού σκορπισμένα που προσπαθούν να ξαναενωθούν, η διατύπωση ότι ίσως δεν υπάρχει ευτυχισμένο τέλος για καμία ιστορία πουθενά στον κόσμο, παρόλο που οι ιστορίες πρέπει να ειπωθούν, ακόμη και χωρίς λόγια. Οι ίδιοι οι ήρωες μας τα λένε αυτά, στο βιβλίο της Τζάνετ Γουίντερσον (Jeanette Winterson) «Πες μου μια ιστορία» (Lighthousekeeping, 2004).
Το βιβλίο αφηγείται δύο παράλληλες αλληγορικές ιστορίες. Ένα ορφανό κορίτσι η Silver, πηγαίνει και ζει με τον κύριο Πίου, τον τυφλό, μυθικό, σοφό και απροσδιορίστου ηλικίας φαροφύλακα της περιοχής (στις ακτές της Σκωτίας). Στην περιορισμένη ζωή που κάνουν μαζί στο φάρο, ο κύριος Πίου δίνει ένα μάθημα ζωής στη Silver μέσα από την αφήγηση ιστοριών.

Η συγγραφέας Τζάνετ Γουίντερσον (Jeanette Winterson) γεννήθηκε στις 27 Αυγούστου 1959 στο Μάντσεστερ της Αγγλίας. Με πάνω από είκοσι βιβλία στη συγγραφική της καριέρα μεταφρασμένα σε 32 χώρες, θεωρείται μία από τις σημαντικότερες σύγχρονες συγγραφείς της Βρετανίας.
Τα προσωπικά της βιώματα αποτυπώνονται τόσο στο συγγραφικό της έργο όσο και στην ευρύτερη ακτιβιστική της δράση. Υιοθετήθηκε από ένα ζευγάρι Πεντηκοστιανών σε ηλικία ενός έτους οι οποίοι την προόριζαν για ιεραπόστολο. Στην ηλικία των δεκαέξι δήλωσε ανοιχτά την ομοφυλοφιλία της και έφυγε για το Λονδίνο και αργότερα για την Οξφόρδη όπου σπούδασε Αγγλική Φιλολογία εξασκώντας εν τω μεταξύ διάφορες εργασίες προκειμένου να στηρίζει οικονομικά τον εαυτό της.

Το πρώτο της μυθιστόρημα «Oranges Are Not The Only Fruit» το οποίο έγραψε σε ηλικία 24 χρόνων απέσπασε το 1985 το βραβείο Whitbread Πρωτοεμφανιζόμενου Συγγραφέα και μεταφέρθηκε και στην τηλεόραση το 1990 όπου απέσπασε το βραβείο Bafta. Το 1987 το βιβλίο της «The Passion» κέρδισε το βραβείο John Llwellyn Rhys Prize και το 2006 τιμήθηκε με το παράσημο Order Of The British Empire για τη συνολική της προσφορά στη λογοτεχνία. Έχει κερδίσει δύο φορές το Lambda Literary Awards και τα βιβλία της «Written on The Body» και «Why Be Happy When You Could Be Normal» διακρίθηκαν το 1994 και το 2013 αντίστοιχα για τη θεματολογία τους περί ομοφυλοφιλίας.

Η πλειοψηφία των βιβλίων της Γουίντερσον εξερευνά τα όρια του φυσικού κόσμου, της φαντασίας και της σεξουαλικότητας. Με σύντομες και σχετικά “κοφτές” προτάσεις, καταφέρνει και μεταφέρει τον αναγνώστη σε περιβάλλοντα σχεδόν μεταφυσικά που πείθουν όμως για πραγματικά. Η συγγραφέας με σύγχρονα λεκτικά εργαλεία μεταφέρει τη μαγεία, τη δύναμη και τη σημασία της παραδοσιακής και μοντέρνας αφήγησης. Η γραφή της είναι αινιγματική και παράλληλα αποπλανητική.

Στο «Πες μου μια ιστορία», ο μυστηριώδης κύριος Πίου αφηγείται παράξενες ιστορίες για ταξίδια μέσα στο χρόνο που ξεκινούν από τον 19ο αιώνα και τη ζωή ενός κληρικού που ζούσε διπλή ζωή, μία μέσα στο σκοτάδι και μία μέσα στο φως. Οι ιστορίες του Πίου λειτουργούν για τη Silver σαν ένας χάρτης που την οδηγεί μέσα στο προσωπικό της σκοτάδι, την ιστορία της και την κατάκτηση της αγάπης. Την αφήγηση διαπερνά μια έντονη μελαγχολία και ο αναγνώστης δεν μπορεί παρά να κάνει συνειρμούς είτε για τους προσωπικούς του φάρους που προσπαθεί να προσεγγίσει, είτε σχετικά με τα σταθερά σημεία της ζωής του που φωτίζουν τα σκοτάδια του και τα παίρνουν μακριά, όπως μακριά φεύγουν τα κύματα που χτυπάνε στη βάση των φάρων.

Ο κύριος Πίου αναλύει το σύντομο της ζωής, τη σπουδαιότητα των σωματικών εκφράσεων του προσώπου και των χεριών, την αγάπη που πρέπει να εκφραστεί. Καταλήγει στο ότι η ζωή δεν είναι βαρετή και συνηθισμένη αλλά εμείς την κάνουμε να μοιάζει έτσι, πως το ξημέρωμα και το φως πάντα μας σώζουν και αναδεικνύει τη δύναμη που απαιτείται όταν μιλάμε για το παρελθόν. 

Αναρωτιέται για το πού εντοπίζονται τα ίχνη και οι ρίζες της αγάπης και διαπιστώνει πως τίποτα δε χάνεται στη λήθη καθώς το σύμπαν στο οποίο κι ο άνθρωπος ανήκει είναι ένα σύστημα μνήμης.
Αφηγείται πως οι καθημερινές ιστορίες είναι σανίδες σωτηρίας σε φουρτουνιασμένες θάλασσες που δυσκολεύουν την άφιξη στους φάρους. Οι ίδιες οι ιστορίες δηλαδή ξεπηδούν μέσα από τα κύματα, συνεπώς μέσα από τις δυσκολίες και τα προβλήματα της ζωής. Οι φάροι είναι οδηγοί και σημάδια που προειδοποιούν και παρηγορούν. Μιλά για τις μικρές λεπτομέρειες της ζωής και την αξία τους. 

Ένα βιβλίο λοιπόν, που φανερώνει μια φιλοσοφική αντιμετώπιση της ύπαρξης, των προβλημάτων και των ιστοριών που ο καθένας έχει ζήσει και επιλέγει να κρύψει, να πει ή να παραποιήσει.
Μια πρωτότυπη και ευαίσθητη γραφή από μια συγγραφέα που αξίζει να ανακαλύψετε και η οποία αποδεικνύει με τον καλύτερο τρόπο πως οι ιστορίες αποτελούν γέφυρες επικοινωνίας μεταξύ των εποχών και των ανθρώπων, δίχως να έχουν αρχή και τέλος.

Το σταθερό σημείο στο σκοτάδι αποτελεί τίτλο κεφαλαίου του βιβλίου. Ο φάρος αργά ή γρήγορα θα πρέπει να αυτοματοποιηθεί και ο κύριος Πίου με τη Silver να φύγουν. Οι αφηγήσεις όμως συνεχίζονται και οι ήρωες δεν παύουν να ψάχνουν την αγάπη και ένα δικό τους σπίτι, το δικό τους σταθερό σημείο στο σκοτάδι.
(στο tovivlio.net & στο independent.gr)

       
                                                        
Related Posts Plugin for WordPress, Blogger...